top of page
Writer's pictureUrednički tim

Er polising besplatan za Sloveniju, C. Goru, Albaniju i S. Makedoniju

08/10/2020

Italijanski Jurofajter nad Alpima: ova zemlja zadužena je za er polising u Sloveniji, Crnoj Gori i Albaniji (foto: aeronautica.difesa.it)

Četiri zemlje Balkana koje su u NATO bez sopstvene lovačke avijacije imaju besplatnu zaštitu vazdušnog prostora drugih država saveznica, poručili su na zajedničkom brifingu za medije regiona predstavnici Savezničke vazduhoplovne komande (AIRCOM - Allied Air Command HQ) i oružanih snaga Slovenije, Mađarske i Italije.


Predstavnik AIRCOM Manfred Redenbah, komandant 15. brigade Ratnog vazduhoplovstva Slovenije potpukovnik Janez Gaube, oficiri za kontrolu vazdušnog prostora Slovenije i vojni piloti iz Mađarske i Italije izneli su detalje o balkanskom er polisingu koji funkcioniše na principu savezničke solidarnosti.

Slovenački vazdušni prostor od 2008. čuva Italija, a od 2014. pridružila se i Mađarska. Nebo ove zemlje deo je NATO integrisanog sistema kontrole i čuvanja vazdušnog prostora. Njegov rad se koordiniše posredstvom nacionalnih i zajedničkih komandnih struktura, dva koordinaciona centra u Nemačkoj i Španiji i stalno dežurnih jedinica lovačke avijacije.


U okviru tog sistema četiri regiona se zajednički štite. Prvi je Island i zemlje Baltika, zatim zemlje Beneluksa, Zapadni Balkan i Rumunija i Bugarska.

Na Zapadnom Balkanu prostor Crne Gore zajednički štite Italija i Grčka, Albaniju štiti Italija, a Severnu Makedoniju Grčka. U Rumuniji er polising trenutno obavlja 6 aviona CF-18 Ratnog vazduhoplovstva Kanade, a u Bugarskoj 6 američkih F-16.


U slučaju pogoršanja situacije u vazdušnom prostoru operacija čuvanja neba pretvara se u operaciju protivvazdušne odbrane, naglašava Redebnah.


U prezentaciji za medije predstavljen je čitav sistem procedura zaštite vazdušnog prostora, u koji su uključeni civilna i vojna kontrola leta, zatim nacionalni vazduhoplovni operativni centri i zajedničke strukture NATO-a.


Najčešći incidenti u vazdušnom prostoru u Evropi vezani su za gubitak kontakta sa civilnim letelicama (COMMLOSS – Communication Loss), a ukoliko se kontakt ne uspostavi podiže se najbilža dežurna jedinica lovačke avijacije.

Prema zvaničnoj statistici NATO-a, tokom 2018 bilo je 900 slučajeva gubitka komunikacije sa civilnim letelicama, a 90 puta je poletela neka od dežurnih jedinica lovačke avijacije. Tokom 2019, bilo je 500 gubitaka komunikacije i 40 angažovanja lovačke avijacije.

Kako Slovenija čuva svoje nebo? Predstavnici Slovenačke vojske predstavili su svoje kapacitete za zaštitu vazdušnog prostora, kao i saradnju koju imaju sa kolegama iz vojski Mađarske i Italije.

Slovenija koristi radare za nadzor vazdušnog prostora i to francuski GM-403 i izraelski EL/M-2106, ima stalnu sliku sopstvenog neba koju deli sa strukturama NATO-a.


Iako nema lovačku avijaciju poseduje turbo-elisne aviona Pilatus PC-9. Ljubljana smatra da ti avioni mogu da se koriste u zaštiti vazdušnog prostora od letelica male brzine poput helikoptera i sportskih aviona.

U slučaju povrede vazdušnog prostora ili sumnjive situacije sa putničkim avionom angažuju se dežurne jedinice Odbrambenih snaga Mađarske sa avionima JAS-39 C/D Gripen ili italijanskog ratnog vazduhoplovstva sa avionima Jurofajter, objasnili su pripadnici dežurnih jedinica koji su učestvovali u virtuelnom brifingu.

Troškove poletanja i potencijalne intervencije ne plaća Slovenija, već zemlja čiji avioni intervenišu.

Tokom prezentacije za medije piloti dežurnih jedinica Mađarske i Italije bili su saglasni da je svaka reakcija njihovih jedinica prilika za obuku i uvežbavanje taktike i procedura presretanja sumnjivih vazduhoplova.

Takođe, stalne su zajedničke vazduhoplovne vojne vežbe avijacija Slovenija, Italije i Mađarske na kojima se uvežbavaju mogući scenariji povrede vazdušnog prostora Slovenije ili pojave sumnjivih letelica.

Slovenija trenutno radi na razvoju infrastrukture svojih vojnih aerodroma Cerklje ob Krki i Brnik.

Comments


bottom of page